Hàng sơn mài hiện đại của chúng ta hiện đang rất được các du khách nước ngoài ưa chuộng. Không ít khách cố len lỏi trong các siêu thị, các quầy hàng ở phố cổ để "lùng" mua những sản phẩm ưa thích về để trang trí, sử dụng trong gia đình hoặc làm quà tặng cho người thân, bạn bè, đối tác, cũng có khách tìm mua để làm phong phú thêm tủ trưng bày như một loại hàng sưu tầm độc đáo của họ. Lý do là bởi các vật dụng sơn mài Việt Nam đa dạng về chủng loại, bề mặt sản phẩm bóng bẩy nhưng lại có chiều trong sâu, lóng lánh với đầy đủ màu sắc rực rỡ, và thật ấn tượng ở thiết kế trang nhã, độc đáo và những họa tiết mang tính nghệ thuật cao.
Công ty TNHH Sơn mài mỹ nghệ Hướng Đăng được biết đến là một trong những công ty sản xuất xuất khẩu hàng sơn mài mỹ nghệ cao cấp, đã được các hệ thống cửa hàng bán lẻ, bán sỉ, các công ty trong nước và nước ngoài chấp nhận, được bày bán tại nhiều cửa hàng đồ lưu niệm sơn mài trong những khu phố cổ sầm uất hay những cửa hiệu sang trọng lấp lánh ánh đèn của những khu Trung tâm mua sắm nổi tiếng.
Từ một cơ sở sản xuất nhỏ lẻ trong khu làng nghề truyền thống chuyên cung cấp hàng sơn mài cho các cửa hàng khu vực nội thành những năm 1995, nay đã trở thành một đơn vị sản xuất có uy tín và bắt đầu hoạt động xuất khẩu trực tiếp từ năm 2005 với mục tiêu chủ yếu là thị trường xuất khẩu, nên hiện nay, thị trường chủ yếu của công ty Hướng Đăng là Anh, Pháp, Đức, Hà Lan, Úc, Mỹ, Ấn Độ… Với thị trường trong nước, công ty cũng đang có những chiến dịch riêng, bởi theo chị Thuỳ Hương, phó giám đốc của Hướng Đăng, thì hiện nay thị trường trong nước đang rất tiềm năng. Nhu cầu sử dụng những sản phẩm chất lượng cao, sang trọng và hiện đại của các khách hàng Việt Nam đang ngày một nâng cao, không chỉ người nước ngoài yêu thích các sản phẩm sơn mài, mà các khách hàng nội địa khi thăm quan nơi sản xuất của công ty đều ngạc nhiên bởi quá trình sản xuất hoàn toàn bằng tay, dụng cụ sản xuất rất thô sơ nhưng ai cũng phải trầm trồ thích thú với vẻ đẹp sang trọng và rất độc đáo mang hồn Việt của các loại sản phẩm sơn mài.
Sản phẩm chủ yếu của công ty mỹ nghệ sơn mài Hướng Đăng là vật dụng trang trí, đồ lưu niệm. Từ các nguyên vật liệu như mây, tre, gỗ, giấy ép, và các vật liệu dùng để khảm lên sản phẩm như vỏ trai, vỏ trứng, sừng trâu, vỏ gáo dừa, công ty Hướng Đăng đã tạo nên những sản phẩm mỹ nghệ độc đáo như bình hoa, khay, bát, lọ, hộp, album, chân nến, khung ảnh, khung gương v v. Ngoài ra công ty còn sử dụng chất liệu giấy ép, gốm sứ, composite để hoàn thiện sản phẩm trên nền sơn mài.
Điểm nổi bật trong các sản phẩm của Hướng Đăng là phong phú về chủng loại/mẫu mã đa dạng, thiết kế trang nhã, tinh tế, mỗi sản phẩm giống như một tác phẩm nghệ thuật hoàn chỉnh.
Lý giải về sự tinh tế và hoàn hảo trong từng sản phẩm, chị Hương cho chúng tôi biết: “Ở thị trường xuất khẩu, khách hàng rất khó tính. Chỉ cần một vài sản phẩm mắc lỗi thôi là họ có thể đánh đồng cả lô hàng nên rất cũng rất dễ mất uy tín với khách hàng. Một sản phẩm sơn mài phải tiến hành với gần 20 lớp sơn mài nên dù chỉ là một cái bát nhỏ xíu cũng phải tiến hành thực hiên tất cả các quy trình từng bước một, nếu bỏ qua một quy trình thì khi hoàn thiện cũng sẽ rất dễ bị lỗi, và không đảm bảo tiêu chuẩn xuất khẩu,
Để làm ra các phẩm sơn mài truyền thống không thể sử dụng máy móc thiết bị thay thế nên chủ yếu sử dụng bằng tay từ khâu phết đất bó vải đến mài toát, và nhất là thao tác phun sơn nếu không có tay nghề cao thì rất dễ làm các lớp sơn mài trên bề mặt sản phẩm bị chảy hoặc dồn sơn ở một góc hay sơn không được đều làm cho bề mặt của sản phẩm không đồng đều về màu sắc nên sản phẩm rất dễ bị lỗi. Khi sản phẩm vừa hoàn thiện chưa kịp khô thì việc người thợ vô tình để lại dấu vết tay lên sản phẩm, hay chỉ một đoạn tóc nhỏ bay dính vào hay một con muỗi bay qua dính vào sản phẩm thì cũng coi như sản phẩm đó bị loại ra. Vì khách hàng không dễ chấp nhận sản phẩm bị lỗi dù chỉ là một nốt trầy xước nhỏ. Vì vậy, việc đào tạo đội ngũ thợ lành nghề cùng với đội ngũ giám sát chất lượng luôn phải đặt lên hàng đầu. Để duy trì được chất lượng sản phẩm tốt nhất, mỗi lao động trong công ty được tập huấn nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của chất lượng sản phẩm khi xuất khẩu hàng ra nước ngoài, và với việc được đào tạo khắt khe thì người thợ luôn phải cẩn thận từng li từng tí trong mỗi quy trình. Không chỉ giám sát chất lượng khi sản phẩm đã hoàn tất mà ngay từ khi bắt đầu triển khai đơn hàng, đội ngũ giám sát đã phải kiểm soát, rà soát ngay từ khâu cốt mộc phải đúng quy cách mẫu mã, mỗi một quy trình sản xuất đều phải được kiểm tra chặt chẽ rồi mới được tiến hành các quy trình tiếp theo, khâu cuối cùng hoàn thiện sản phẩm là phun màu thì ngay khi thấy sản phẩm nào bị lỗi là phải loại ra và xử lý ngay để khi đóng gói tất cả sản phẩm phải có chất lượng màu sắc đồng đều như nhau”.
Về cơ bản, kỹ thuật làm sơn mài hiện đại của công ty Hướng Đăng dựa trên quy trình sản xuất kết hợp giữa hiện đại và truyền thống.
Từ phần cốt mộc thô đến khi hoàn thiện, các sản phẩm sẽ được xử lý với nhiều nước sơn, các bước được kể là thảo sơn, bó vải, ‘hom’’–kẹt sơn, mài, lót thí, phun màu nước một, phun màu nước hai, chà toát, đánh bóng. Tất cả các quy trình đó được lặp đi lặp lại, sơn lên rồi lại mài đi 3-4 lần với tổng số gần 20 lớp. Với các sản phẩm có hoạ tiết, khi phần cốt đã được xử lý xong, dựa trên thiết kế của nhân viên thiết kế trên máy tính, các thợ lành nghề kiêm hoạ sĩ thể hiện các hoạ tiết lên bề mặt sản phẩm. Để bề mặt sản phẩm có độ bóng sáng mà vẫn trong, người thợ lành nghề sẽ dùng những lá bạc mỏng nhỏ, từng miếng dán kín lên bề mặt sản phẩm trước khi phun màu, và khâu cuối cùng là chà toát và đánh bóng. Nếu không được xử lý tốt từ phần cốt mộc cho đến các lớp sơn mài cuối cùng thì sản phẩm hoàn tất có thể bị cong vênh, hoặc lớp bạc bên trong bị sun lại hoặc lớp sơn màu ngoài cùng bị rộp và xuất hiện các kẽ rạn nứt sơn sau một thời gian ngắn. Với các sản phẩm sơn mài trên composite, gốm, quy trình sản xuất đòi hỏi chất liệu sơn mài có sự pha chế theo công thức riêng để tạo độ bám dính tốt.
Quy trình làm sơn mài truyền thống ở Việt Nam rất phức tạp, Công ty Hướng Đăng đã làm rất tốt quy trình này, nhờ vậy mà các sản phẩm do công ty làm ra luôn đảm bảo chất lượng tốt nhất.
Công ty Hướng Đăng luôn chú trọng phát triển những mẫu mã mới đẹp, lạ mắt và tiện lợi có thể vừa để trang trí vừa sử dụng trong gia đình, và không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm, công ty tự hào vì có đội ngũ thiết kế sáng tạo và luôn có những ý tưởng phá cách cho sản phẩm. Với uy tín chất lượng đem lại thành công vì vậy cho dù thay đổi thế nào thì đều đem lại cho công ty những lời khen ngợi, tin tưởng với sự hài lòng từ phía khách hàng, giúp công ty đứng vững trên thị trường xuất khẩu và luôn là một địa chỉ tin cậy của các nhà nhập khẩu hiện nay. Hiện công ty có 3 cơ sở sản xuất lớn, và mục tiêu hướng tới của công ty là thị trường Nhật Bản và Hàn Quốc – hai thị trường được coi là luôn luôn có những yêu cầu khắt khe nhất về chất lượng các sản phẩm.
(Bảo Bình – The Vietnam Economic Times newspaper).